وقتی نوزاد هنوز هم بعد از چند ماه سرش را نمی‌تواند بالا نگه دارد، نگرانی آرام‌آرام در دل پدر و مادر شکل می‌گیرد. آیا مشکلی وجود دارد؟ آیا رشد کودک طبیعی است؟ این سؤالات در ذهن هر والدینی به‌حق به وجود می‌آیند. مرحله گردن گرفتن نه‌تنها یکی از مهم‌ترین مراحل رشد حرکتی نوزاد است، بلکه پایه‌ای برای نشستن، خزیدن و راه رفتن در آینده محسوب می‌شود. در این مقاله، به‌صورت کامل و علمی بررسی می‌کنیم که چرا بعضی نوزادان دیر گردن می‌گیرند و با چه تمرین‌هایی می‌توان به تقویت عضلات گردن آن‌ها کمک کرد.
علل دیر گردن گرفتن نوزاد
دلایل متعددی می‌توانند باعث تأخیر در گردن گرفتن نوزاد شوند:
- ضعف عضلانی یا شلی عضلات (هیپوتونی): برخی نوزادان به دلیل مشکلات ارثی یا مادرزادی دچار شلی عضلات هستند که می‌تواند بر توانایی نگه‌داشتن سر تأثیر بگذارد.
- اختلالات عصبی یا عضلانی: بیماری‌هایی مانند فلج مغزی یا دیستروفی عضلانی ممکن است باعث تأخیر در رشد حرکتی شوند.
- عفونت‌ها: ابتلای مادر به عفونت‌های خاص در دوران بارداری یا عفونت‌های نوزادی مانند مننژیت می‌تواند بر سیستم عصبی نوزاد تأثیر بگذارد.
- تورتیکولی (کجی گردن): این وضعیت می‌تواند به دلیل موقعیت نادرست در رحم یا زایمان سخت ایجاد شود و باعث محدودیت در حرکت گردن شود.
- تأخیر در رشد کلی: برخی نوزادان به‌طور طبیعی با تأخیر در مراحل رشد مواجه می‌شوند که ممکن است شامل تأخیر در گردن گرفتن باشد.
راه‌های تقویت عضلات گردن نوزاد
برای کمک به نوزاد در تقویت عضلات گردن و تسریع در گردن گرفتن، می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- تامی تایم (زمان شکم): قرار دادن نوزاد به‌صورت خوابیده روی شکم برای چند دقیقه در روز به تقویت عضلات گردن کمک می‌کند.
- استفاده از اسباب‌بازی‌های جذاب: قرار دادن اسباب‌بازی‌های رنگی و صدا دار در مقابل نوزاد می‌تواند او را تشویق به بالا بردن سر کند.
- تمرینات کششی ملایم: با مشورت پزشک یا کاردرمانگر، می‌توانید تمرینات کششی ملایمی برای گردن نوزاد انجام دهید.
- حمل نوزاد در وضعیت‌های مختلف: حمل نوزاد در وضعیت‌هایی که او را تشویق به بالا نگه‌داشتن سر می‌کند، می‌تواند مفید باشد.
- کاردرمانی: در صورت تأخیر قابل‌توجه، مراجعه به کاردرمانگر می‌تواند برنامه‌های تمرینی خاصی برای تقویت عضلات گردن نوزاد ارائه دهد.
چه زمانی باید نگران باشیم؟
اگر نوزاد شما تا چهار ماهگی هنوز قادر به نگه‌داشتن سر خود نیست یا علائم دیگری مانند شلی عضلات، بی‌حالی یا عدم واکنش به محرک‌ها را نشان می‌دهد، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید. تشخیص زودهنگام و مداخله به‌موقع می‌تواند به بهبود وضعیت نوزاد کمک کند.
با توجه به اهمیت رشد حرکتی در نوزادان، توجه به علائم و استفاده از روش‌های تقویتی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از مشکلات بعدی داشته باشد.
جمع‌بندی
در این مقاله به دلایل مختلفی مانند ضعف عضلات، اختلالات عصبی، شلی عضلات و کم‌تحرکی به‌عنوان عوامل تأخیر در گردن گرفتن نوزاد اشاره شد. همچنین تمریناتی مثل تامی تایم، بازی با اسباب‌بازی، حرکات کششی ملایم و مشاوره با کاردرمانگر معرفی شدند تا عضلات گردن کودک تقویت شوند. تأکید شد که زمان مناسب تشخیص و مداخله می‌تواند از بروز مشکلات حرکتی جدی در آینده پیشگیری کند. در پایان، راهکارهایی ساده و عملی برای والدین ارائه شده تا در خانه به رشد نوزاد کمک کنند.
