خیلی از والدین برای نگهداری شیر مادر، آن را در یخچال قرار می‌دهند تا بعداً برای تغذیه نوزاد استفاده شود. گاهی هم وقتی نوزاد در حال دندان درآوردن است، ترجیح می‌دهد شیر خنک یا سرد بخورد تا درد لثه‌اش کاهش یابد.
اما در این بین یک سؤال اساسی ذهن بسیاری از والدین را درگیر می‌کند: آیا واقعاً نوشیدن شیر سرد برای نوزاد بی‌خطر است؟
آیا شیر سرد برای نوزاد مجاز است؟
طبق نظر مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، نوزادان می‌توانند شیر مادر را در دماهای مختلف شامل سرد، هم‌دما با اتاق یا گرم مصرف کنند. نکته کلیدی اینجاست که شیر نباید بیش از حد داغ باشد، چرا که ممکن است دهان حساس نوزاد را بسوزاند.
دمای مناسب شیر برای نوزاد چقدر است؟
نوزادان معمولاً مشکلی با نوشیدن شیر سرد ندارند، مخصوصاً اگر به آن عادت کرده باشند. ولی برخی دیگر ترجیح می‌دهند شیرشان کمی گرم باشد. دمای مناسب برای شیر چیزی در حدود دمای بدن یا دمای محیط است. بنابراین نیازی نیست شیر را همیشه گرم کنید، فقط کافی است مطمئن شوید داغ نیست.
مزایای شیر سرد برای نوزاد
اگر نوزادتان شیر مادر سرد یا شیر خشک خنک را دوست دارد، مزایای زیادی در این روش تغذیه وجود دارد:
صرفه‌جویی در زمان: گرم کردن شیر مخصوصاً در شب یا در سفر ممکن است زمان‌بر و چالش‌برانگیز باشد. شیر سرد فوراً قابل استفاده است و نیازی به تجهیزات اضافی ندارد.
کاهش خطر سوختگی: یکی از نگرانی‌های رایج والدین، داغ شدن بیش از حد شیر است. وقتی از شیر سرد استفاده می‌کنید، این خطر عملاً وجود ندارد.
تسکین درد دندان درآوردن: نوزادانی که در حال دندان درآوردن هستند، معمولاً شیر سرد را ترجیح می‌دهند چون تماس با مایعات سرد می‌تواند درد لثه را کاهش دهد.
راحتی در سفر: در شرایطی که دسترسی به آب گرم یا وسیله گرم‌کننده ندارید، شیر سرد یک گزینه کاربردی و ایمن است.
معایب احتمالی شیر مادر سرد برای نوزاد
با وجود مزایا، همیشه باید به برخی نکات هم دقت کرد:
عدم پذیرش توسط برخی نوزادان: اگر نوزاد از ابتدا به شیر گرم عادت کرده باشد، ممکن است شیر سرد را نپذیرد و از خوردن آن خودداری کند.
توصیه به گرم‌کردن برای نوزادان نارس: نوزادان نارس یا با وزن پایین، سیستم گوارشی حساسی دارند و ممکن است به شیر گرم بهتر پاسخ دهند. بنابراین برای این گروه بهتر است همیشه قبل از تغذیه، شیر را گرم کنید.
جداسازی اجزای شیر مادر: شیر سرد ممکن است باعث جدا شدن اجزای مختلف شیر شود (مثل foremilk و hindmilk). اگر قبل از تغذیه، شیر به‌خوبی هم زده نشود، کودک ممکن است به مقدار کافی چربی دریافت نکند.
سوالات متداول درباره تغذیه نوزاد با شیر سرد
در این بخش قصد داریم به برخی از پرسش‌های پرتکرار والدین درباره تغذیه نوزاد با شیر سرد پاسخ دهیم. اگر شما هم در مورد دمای مناسب شیر، تاثیر آن بر سلامت نوزاد یا شرایط خاص مثل بیماری یا یبوست سؤال دارید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
آیا شیر سرد مانع افزایش وزن نوزاد می‌شود؟
خیر. دمای شیر تأثیر مستقیمی بر روند رشد ندارد. کیفیت شیر، مقدار مصرفی و دفعات تغذیه بیشتر از دما اهمیت دارد. البته برای نوزادان نارس ممکن است تغذیه با شیر گرم راحت‌تر باشد.
آیا شیر سرد هنگام سرماخوردگی ضرر دارد؟
در اغلب موارد نه. اما اگر گلوی نوزاد ملتهب یا تحریک شده باشد، ممکن است شیر سرد باعث ناراحتی او شود. در این حالت، بهتر است شیر کمی گرم شود تا راحت‌تر بلعیده شود.
آیا در نیمه‌شب می‌توان به نوزاد شیر سرد داد؟
از نظر ایمنی، مشکلی وجود ندارد؛ اما برخی نوزادان در نیمه‌شب شیر گرم را ترجیح می‌دهند و ممکن است با شیر سرد بیدار بمانند و دوباره به خواب نروند. در این موارد می‌توانید از گرم‌کن شیشه‌شیر استفاده کنید.
آیا شیر یخچالی را می‌توان مستقیم به نوزاد داد؟
بله، در شرایط بهداشتی مناسب می‌توان شیر مادر را مستقیماً از یخچال داد. اما بهتر است چند دقیقه در دمای محیط قرار گیرد تا خیلی سرد نباشد. نوزادان سیستم ایمنی حساسی دارند و بدنشان به دمای ناگهانی واکنش نشان می‌دهد.
آیا شیر سرد باعث یبوست نوزاد می‌شود؟
هیچ مدرک علمی‌ای مبنی بر اینکه دمای شیر باعث یبوست شود وجود ندارد. یبوست معمولاً به رژیم غذایی مادر یا کودک (در زمان تغذیه با غذای جامد) مربوط است.
اگر کودک شما یبوست دارد، ممکن است دلیل آن مصرف زیاد لبنیات، کمبود فیبر یا کم‌آبی بدن باشد.
شیر سرد، گرم یا هم‌دما با اتاق؟
در نهایت، انتخاب دمای شیر به ترجیح نوزاد و شرایط سلامت او بستگی دارد. هیچ منع علمی برای تغذیه نوزاد با شیر سرد وجود ندارد، مگر در شرایط خاص مثل نوزاد نارس یا بیمار. اگر کودک شما شیر سرد را می‌پذیرد و مشکلی ندارد، نیازی به گرم کردن نیست.
🔸 نکته مهم: همیشه قبل از ایجاد تغییر در روش تغذیه کودک خود، با پزشک متخصص اطفال مشورت کنید.
