اولین سال زندگی نوزاد پر از لحظات به‌یادماندنی است: از خوردن غذای جامد گرفته تا برداشتن اولین قدم. در میان این لحظات خاص، شنیدن اولین خنده نوزاد یکی از زیباترین اتفاقاتی است که دل هر پدر و مادری را میبرد. خنده نوزاد نه‌تنها شادی‌بخش است، بلکه نشان‌دهنده رشد طبیعی و ارتباط عاطفی کودک با والدین نیز می‌باشد.
نوزادان معمولاً از چه زمانی می‌خندند؟
بیشتر نوزادان از حدود سه تا چهار ماهگی شروع به خندیدن می‌کنند. ممکن است در ابتدا تنها لبخندهای آرامی ببینید، اما به مرور زمان قهقهه‌های شیرینی از کوچولویتان خواهید شنید. اگر کودک شما تا پایان چهار ماهگی هنوز نمی‌خندد، نگران نباشید. هر نوزاد با سرعت مخصوص به خودش رشد می‌کند. بعضی از کودکان دیرتر از دیگران لبخند می‌زنند یا می‌خندند، و این کاملاً طبیعی است.
چگونه نوزاد خود را بخندانیم؟
پیش از تلاش برای خنداندن نوزاد، مطمئن شوید که:
- سیر است
- خوب استراحت کرده
- پوشکش تمیز است
- بی‌حال یا خسته نیست
در این شرایط کودک آماده تجربه لحظات شاد با شماست. حالا می‌توانید یکی از روش‌های زیر را امتحان کنید:
صداهای غیرعادی
نوزادان به صداهای غیرمنتظره واکنش جالبی نشان می‌دهند. پاره کردن کاغذ، مچاله کردن فویل، باز کردن نوارچسب یا زیپ می‌تواند باعث خنده آن‌ها شود. با انواع صداها بازی کنید تا ببینید کدام صدا باعث خندیدن کودک شما می‌شود.
لمس ملایم
بوسیدن پا یا دست کودک، غلغلک دادن ملایم یا فوت آرام روی پوست می‌تواند حس لذت‌بخشی ایجاد کند و کودک را به خنده بیاندازد.
بازی‌های سرگرم‌کننده
دالی موشک یکی از بازی‌های کلاسیک و دوست‌داشتنی است. صورت خود را بپوشانید و بعد با گفتن «دالی!» آن را آشکار کنید. کودک شما از تکرار این بازی لذت خواهد برد. این بازی علاوه بر سرگرمی، به درک مفهوم «بقای شیء» نیز کمک می‌کند.
آواز خواندن
خواندن آوازهای کودکانه و ریتم‌دار می‌تواند هم کودک را سرگرم کند و هم موجب خندیدن او شود. فراموش نکنید که آهنگ خواندن باعث تقویت ارتباط عاطفی شما با نوزاد هم می‌شود.
بوسه اسکیمویی
نوزادان عاشق نگاه کردن به چهره والدین خود هستند. بینی‌تان را به بینی کودک بچسبانید و به‌آرامی مالش دهید؛ این کار حتماً او را به خنده خواهد انداخت.
شکلک درآوردن
با استفاده از حالت‌های بامزه صورت، شکلک درآورید. زبان درآوردن، چرخاندن چشم یا باز کردن دهان از کارهایی است که کودک را به خنده می‌اندازد.
حضور حیوان خانگی
تماشای حرکات بامزه حیوانات خانگی مانند دویدن، پریدن یا بازی کردن، نوزادان را مجذوب خود می‌کند و ممکن است باعث خنده آن‌ها شود.
خواهر یا برادر بزرگ‌تر
کودکان معمولاً از هم‌سن‌وسال‌های خود یا کودکان بزرگ‌تر سرگرم می‌شوند. از خواهر یا برادر کودک یا فرزند دوستانتان بخواهید با نوزاد بازی کنند.
خنده خودتان
خنده مسری است! وقتی خودتان بلند بخندید، کودک هم احتمالاً با تماشای شما شروع به خندیدن می‌کند.
غلغلک دادن
اگر کودک به‌اندازه کافی بزرگ شده باشد، می‌توانید با غلغلک دادن آرام، او را بخندانید. دقت کنید که نوزادان کوچک ممکن است با غلغلک زیاد ناراحت شوند، پس زیاده‌روی نکنید و به واکنش کودک دقت کنید.
غلغلک دادن با پر
برخی از کودکان نسبت به لمس‌های نرم‌تر واکنش بهتری دارند. یک پر نرم می‌تواند وسیله‌ای بامزه برای خنداندن نوزاد باشد.
تظاهر به صدمه دیدن
نمایش‌های نمایشی ساده، مثل برخورد آرام خودتان با دیوار یا نگه داشتن انگشت پایتان و وانمود کردن به درد، برای کودکان جذاب است و ممکن است موجب خنده آن‌ها شود.
تظاهر به گاز گرفتن
می‌توانید به‌آرامی وانمود کنید که بازو یا پای کودک را گاز می‌گیرید (البته بدون تماس واقعی دردناک). این کار برای برخی نوزادان بسیار خنده‌دار است.
بازی اسب‌سواری
کودک را روی زانوهای خود بنشانید و به‌آرامی بالا و پایین ببرید. این حرکت ساده می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش و خنده‌آور برای نوزاد باشد.
اگر نوزاد نمی‌خندد، نگران شویم؟
اگر نوزاد شما در چهار ماهگی نمی‌خندد ولی سایر نشانه‌های رشد را دارد، جای نگرانی نیست. بعضی از کودکان به‌طور طبیعی جدی‌ترند یا به سادگی غلغلکی نیستند. تا زمانی که سایر توانایی‌ها در حال پیشرفت است، روند رشد نرمال است.
نشانه‌های رشد کودک چهارماهه شامل موارد زیر است:
- لبخندهای خودبه‌خودی
- دنبال کردن اشیای متحرک با چشم
- شناخت چهره‌های آشنا
- علاقه به بازی با دیگران
- تولید صداهای کودکانه
اگر کودک شما نه‌تنها نمی‌خندد، بلکه دیگر مهارت‌ها را هم از خود نشان نمی‌دهد، بهتر است با پزشک اطفال مشورت کنید. پزشک ممکن است تصمیم بگیرد مدتی روند رشد را زیر نظر بگیرد یا اقدامات حمایتی لازم را پیشنهاد دهد.
سخن پایانی
زمان خندیدن نوزاد برای والدین یکی از شیرین‌ترین لحظات زندگی است. خنده کودک نشانه‌ای از رشد عاطفی، اجتماعی و ذهنی اوست. با این حال، هر کودک منحصر به‌فرد است و با سرعت مخصوص به خودش رشد می‌کند. فرزند خود را با دیگر کودکان مقایسه نکنید. با صبر، عشق و همراهی، او را در مسیر رشدش حمایت کنید و از این لحظات ناب لذت ببرید.
